Mario Vargas Llosa, The feast of the Goat, 2001

This is a “novel” about the final part of the life of Rafael Trujillo, a dictator that ruled the Dominican Republic from 1930 until his assassination in 1961. Once Trujillo assumed power, he subsequently abused it by crashing the personalities of his collaborators and eliminating those he could not bend. Trujillo remained in power by doing some good, being ruthless to opposition, installing and controlling collaborators that were loyal, reliable and often capable.

The character of Trujillo made me realize that the seeds of dictatorship are so abundant in the people around us in our daily lives: The bullying classmate, teacher, peer, boss, appointed or elected government official, who often claim a higher cause to justify their madness.  Nobel laureate Llosa reminds us that, even in modern societies, the only true defense against the excessive greed or arrogance of those exercising power are the institutional checks and balances that force them to be accountable.

Λουκά Κακουλλή, Αδάμ Αδάμαντος και Τάσσος Παπαδόπουλος, 2011

Όταν ο συγγραφέας εμφανίστηκε στο γραφείο μου πριν μερικές εβδομάδες πουλώντας αυτοπροσώπως τα βιβλία του, ήμουν διστακτικός να αγοράσω κάποιο από αυτά. Έχω βαρεθεί να ακούω και να διαβάζω τα κολακευτικά ψέματα για τους ανθρώπους που κυβέρνησαν και κατέστρεψαν την Κύπρο. Εξάλλου, ένοιωθα ότι υπάρχουν τόσα άλλα, πιο ενδιαφέροντα, πράγματα για να διαβάσω στον περιορισμένο ελεύθερο χρόνο μου. Ο Λουκάς Κακουλλής με έπεισε τελικά, αγόρασα και διάβασα αυτό το βιβλίο. Χαίρομαι που οι προσδοκίες μου διαψεύσθηκαν.

Ο Λουκάς καταδεικνύει μέσα από ιστορικά ντοκουμέντα την κατά καιρούς ριζική μετατόπιση των θέσεων αρχών της ηγεσίας του ΑΚΕΛ και του Τάσσου Παπαδόπουλου. Το ΑΚΕΛ ερωτοτροπούσε με την ιδέα της Ένωσης κατά τις δεκαετίες του σαράντα, του πενήντα και του εξήντα και καταδίωξε ανάμεσα στις τάξεις του ανθρώπους όπως τον πρώην Δήμαρχο Αμμοχώστου Αδάμ Αδάμαντο που εξέφραζε τότε τις σημερινές θέσεις λάβαρο του κόμματος αυτού για ελληνοτουρκική συνεργασία και φιλία και μια ανεξάρτητη κυπριακή δημοκρατία. Τότε, ακόμη και ο Αδάμαντος θεωρούσε την ανεξαρτησία ως μέσο για την Ένωση και όχι ως σκοπό! Την ίδια περίοδο ο Τάσσος Παπαδόπουλος άρχιζε τη σταδιοδρομία του ως φανατικός αντικομμουνιστικός αρθρογράφος και ως απορριπτικός κάθε πολιτικής διευθέτησης που δεν οδηγούσε στην Ένωση, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου. Ο συγγραφέας δίνει και κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία αναφορικά με την εγκατάλειψη των Μισιαούλη και Καβάζογλου, πράγμα που διευκόλυνε τη δολοφονία τους.

Οι νοοτροπίες αυτές είναι οι ίδιες που οδήγησαν, με την υποστήριξη του ΑΚΕΛ, στην εκλογή του Παπαδόπουλου στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας και τη δαιμονοποίηση του Σχεδίου Ανάν, αντί της βελτίωσής του που υποσχέθηκαν στον Κυπριακό λαό. Δυστυχώς για την Κύπρο, φαίνεται ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Όπως διαπιστώνει ο συγγραφέας, μετά τη λήξη του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου «από τη μια ήταν η Δεξιά που δεν ήθελε καμιά συνεργασία ή επαφή με τους κομμουνιστές και από την άλλη η Αριστερά που ενώ κατέβαλλε προσπάθειες για την ενότητα του λαού, δεν έλειπαν από τις διακηρύξεις και τις πρακτικές της εκείνα που δυσκόλευαν την επίτευξη του στόχου αυτού»!

Την ημέρα που με επισκέφθηκε ο συγγραφέας στο γραφείο μου για να με πείσει να αγοράσω και διαβάσω βιβλία του, του αντιπρότεινα να διαβάσει αυτός, δωρεάν, κάποια πράγματα που έγραψα εγώ. Μεταξύ άλλων του έδωσα αντίγραφο ενός ελευθέρου ποιήματος που είχα γράψει και δημοσιεύσει στην εφημερίδα Φιλελεύθερος το 1996, υπό τη συναισθηματική φόρτιση της δολοφονίας των Τάσου και Σολωμού από τον τουρκικό στρατό και τους τραμπούκους του. Την επόμενη μέρα με πείρε τηλέφωνο για να μου πει ότι το ποίημα αυτό τον άγγιξε. Αφού διάβασα το βιβλίο του κατάλαβα γιατί. Πολλές από τις ιδέες του ποιήματος, ιδιαίτερα σε σχέση με τον μακιαβελικό αυτοσκοπό της εξουσίας ως την πολιτική επιδίωξη των πολιτικών που κυβέρνησαν την Κύπρο, συμφωνούν με το κυρίαρχο μήνυμα του βιβλίου του.

Αγόρασα παλαιότερα ακόμη δύο βιβλία του Λουκά Κακουλλή τα οποία δε διάβασα ποτέ και μαζεύουν σκόνη στη βιβλιοθήκη μου. Το βιβλίο αυτό, με έπεισε ότι πρέπει να τα διαβάσω.